Bij nieuwbouw, vervanging of renovatie

Hier gelden nieuwe Europese regelgeving voor ventilatie en luchtbehandeling.

Per 1 januari 2016 is er veel veranderd en moeten de luchtbehandelingskasten (LBK’s) voldoen aan de strengere Europese ErP-verordening 1253/2014 voor ventilatieproducten. In 2018 en ook 2020 volgen nog strengere eisen. Installatiebedrijven, adviseurs maar ook de architect (grotere technische ruimte) hebben hier mee te maken.  Vanzelfsprekend is overleg met de opdrachtgevers een eerste vereiste. Er is daarbij sprake van de keuze woning of utiliteit en twee subcategorieën ventilatie systemen.

 

Woning of utiliteit

Residentiële woonhuis Ventilatie-Eenheden tot 250 m3/h (RVE),

Niet-residentiële woonhuis Ventilatie-Eenheden > 1000 m3/h (NRVE) of utiliteit.

Tussen 250 m3/h en 1000 m3/h moet de fabrikant specificeren of het RVE of NRVE betreft.

 

Eén-of tweerichtingsventilatie-eenheid

 

EénrichtingsVentilatie-Eenheden (EVE).

De éénrichtingsventilatie-eenheid (EVE) is voorzien van slechts één ventilator en functioneert in combinatie met natuurlijke toe- en/of afvoer. Het betreft hier volledige (0 tot 100%) ventilatie met verse buitenlucht, waarbij de af te voeren lucht via overdruk naar buiten wordt afgevoerd of uit de ruimte wordt afgezogen. Een daarbij veel gebruikte toepassing is die van verdringingsventilatie op leefniveau, waarbij de af te voeren warmte, maar ook vocht en geuren als het ware naar buiten worden gedrukt.

  • Toerenregeling
  • Minimaal energiegebruik per LBK
  • Maximale efficiëntie voor ventilatoren

 

TweerichtingsVentilatie-Eenheden (TVE) in combinatie met balansventilatie.

Met de ErP-verordening 1253/2014 voor ventilatieproducten wil men het energiegebruik van gebalanceerde ventilatie of tweerichtingsventilatie-eenheid (TVE) met mechanische lucht toe- en afvoer beperken. Dit geldt voor luchtbehandelingskasten (LBK’s) met een grotere capaciteit dan 250 m3/h. Deze moeten zijn voorzien van warmterugwinning (WTW) die voldoen aan een minimum rendement. Ook ten aanzien van de ventilatoren gelden voorschriften. Deze moeten regelbaar zijn en voldoen aan een specifiek energiegebruik (SFP) in relatie tot de toegepaste warmteterugwinning. De afmetingen van veel LBK’s worden groter, omdat in verband met een lager energiegebruik lagere luchtsnelheden zullen worden gekozen. De benodigde technische ruimte wordt daardoor vaak groter. Een logisch gevolg is dat apparatuur die niet voldoet aan de ErP-verordening, ook geen CE-markering krijgt en dan niet in gebruik mag worden genomen.

  • Toerenregeling
  • Minimaal energiegebruik per LBK Maximale efficiëntie voor ventilatoren
  • Warmteterugwinning bij mechanische toe- en afvoer met minimum vereist rendement en bypass

 

Zowel nieuwbouw als vervanging

Niet alleen bij nieuwbouw maar ook bij renovatie moeten de LBK’s voldoen aan de ErP-verordeningen. Bij het vervangen van ventilatoren, moeten deze ook voldoen aan de nieuwe ErP-eisen.

De ventilator moet zijn voorzien van toerenregeling (minimaal drie snelheden of traploos met frequentieregeling of EC-motor)

Bij mechanische ventilatie zijn de producenten verplicht energie-etikettering toe te passen.

 

Voor meer informatie zie ook EcoDesign

 

Aanbevelingen:

1. Vraag niet te veel offertes aan, waardoor u door de bomen het bos niet meer ziet.

2. Word argwanend bij grote prijsverschillen.

3. Goedkoop is duurkoop; kijk eens verder dan uitsluitend naar de laagste prijs.

4. Duurzaam werken met een laag energiegebruik is een must.

5. Wie levert wat?

6. Maak afspraken over meer- en minderwerk.

7. Betrek bij renovatie ook de architect en/of aannemer bij het overleg.

8. Bouwkundige voorzieningen:

binnen- of buitenopstelling;

in technische ruimte;

op het dak (kan het dak dat dragen?);

fundatie voor zware delen;

afmetingen;

sparingen en doorvoeringen.

9. Wie is verantwoordelijk? Benoem bij meerdere leveranciers een coördinator.

10. Subsidies?

en

11. Het gebruik van de bodem voor opslag en onttrekken van koude en warmte vraagt om veel en gespecialiseerd onderzoek, ook op het gebied van vergunning.

12. Waarom kiest de adviseur en/of installateur voor een bepaald ontwerp? Zijn er alternatieven en zijn die bekeken?

13. Welke materialen worden toegepast?

14. Wat is het energiegebruik en het waterverbruik?

15. Wat zijn de onderhoudskosten?

16. Meestal moet worden voldaan aan geluidseisen; welke?

17. Is er sprake van een milieu- en bouwvergunning? Het bevoegd gezag kan u dwingen energiebesparende maatregelen te treffen als de meerkosten binnen vijf jaar kunnen worden terugverdiend. Wie vraagt de vergunning(en) aan?

18. Zijn er andere wettelijke voorschriften waar aan moet worden voldaan?

19. Verlang van de adviseur en/of installateur dat zij aangeven welke richtlijnen zijn gebruikt voor het ontwerp en waaraan u als gebruiker na de oplevering jaarlijks moet voldoen.

20. Is ter plaatse voldoende vermogen en driefasenstroom (380/400 Volt) beschikbaar? Neem van te voren contact op met het elektriciteitsbedrijf.

 

Klachten over luchtbehandeling zijn onvermijdelijk.

Een klein percentage van de mensen klaagt altijd of reageert psychologisch negatief op airconditioning. Maar ook een slechte luchtverdeling kan de oorzaak zijn van een klacht. Het serieus aandacht besteden aan een dergelijke klacht lost veel op, maar het is onmogelijk iedereen tegelijkertijd tevreden te stellen.

Voor meer informatie zie ook PDF: Ventilatie luchtverdeling in individuele ruimten.pdf

 

In het vakblad RCC Koude&luchtbehandeling (september 2011) staat: "Energiebesparing mislukt door gebrek aan praktische kennis". Een van de lessen uit 40 jaar praktijkervaring met energiebesparing in de gebouwde omgeving is, dat alles wat fout kan gaan vaak ook fout gaat.

Het gebrek aan praktische kennis en (regel)technisch inzicht in de hele keten van opdrachtgever tot monteur is soms schrikbarend. De enorme besparingspotentie is er, maar de hele sector van verzorgingstehuizen, utilitaire gebouwen, scholen en kantoren heeft nog nauwelijks de besparingsmogelijkheden die al jaren beschikbaar zijn benut. In voornoemd artikel staat een aantal aanbevelingen. Belangrijk daarbij zijn onder anderen:

      • In de ontwerp- en bouwfase moeten architect, aannemer en installateur ontkoppeld worden, zodat de installateur meer bepalend en verantwoordelijk wordt c.q. afrekenbaar (positief en negatief) zodat budgetten en eisen voor energiebesparing worden gewaarborgd.
      • Het doorbreken van de situatie dat niemand verantwoordelijk is voor de verspilling en energiekosten is cruciaal zodat beheerders en instellingsbestuurders bewust en verantwoordingsplichtig gemaakt worden voor het energiebudget en de besparingsinzet.